เหงื่อเยอะ อากาศร้อน ? หรือเป็นสัญญาณที่ร่างกายกำลังบอกอะไรเรา?

ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีอากาศร้อนชื้นสูง ทำให้เราเดินไปไม่กี่ก้าวก็เหงื่อออกแล้ว ทีนี้เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเรามีอาการเหงื่อเยอะผิดปกติ บทความนี้จะนำเสนอเนื้อหาดีๆ เองเกี่ยวกับสัญญาที่บอกว่าคุณมีอาการเหงื่อออกเยอะผิดปกติ และแก้ไขได้อย่างไร

ในชีวิตประจำวันของเรานั้นมีปัจจัยหลายอย่างที่ทำให้มือและเท้าของเหงื่อออก เช่น เมื่อเราตื่นเต้นจากการได้สัมภาสงานหรือเพิ่งวิ่งหรือปั่นจักยานเสร็จ แต่ว่าถ้าเรารู้สึกว่าเท้าเราเปียกตลอดเวลาและเลี่ยงที่จะใส่รองเท้าหนังเพราะกลัวว่าจะลื่น นี้อาจจะเป็นสัญญาณว่าคุณมีเหงื่อออกที่เท้าผิดปกติหรือที่เราเรียกว่า Hyperhidosis

แต่อย่าเพิ่งเข้าผิดว่าการที่เรารู้สึกว่าเท้าเรามีเหงื่ออกเยอะผิดปกติเป็นเรื่องที่น่ากลัวเพราะว่าการที่เหงื่อออกนั้นหมายความว่าร่างกายของเราระบายความร้อนออกมา ซึ่งการที่เหงื่ออกมาจากร่างกายเป็นกลไกลการทำงานของร่างกายเพื่อระบายความร้อนซึ่งเรียกว่า Thermoregulation ซึ่งเกิดจากที่ระบบประสาทของร่างกายพยายามทำให้บริเวณแกนกลางร่างกายของเรามีอุณหภูมิ 35.6 องศาเซลเซียส

บทความจาก Mayo Clinic กล่าวว่าต่อมเหงื่อได้รับการกระตุ้นจากระบบประสาทสามารถทำให้เราเหงื่อออกเยอะผิดปกติได้ ด๊อกเตอร์ Joyce Fox หนึ่งในผู้อาจารย์จากมหาลัย The University of Southern California หรือ คุณหมอผิวหนังจากคลีนิคใน Belevry Hill ชื่อดัง , กล่าวว่า ต่อมเหงื่อของเรานั้นทำงานผิดปกติได้ ซึ่งเป็นการตอบโต้ของร่างกายที่เกิดจากความเครียด

อิงข้อมูลตามบทวิจัย

ในบทวิจัยของ The American Academy of Dermatology (AAD) ประมาณการว่า 3% ของประชากรอเมริกันมีอาการเหงื่ออกเยอะผิดปกติ ซึ่งปกติแล้วเราจะเหงื่อออกเยอะแค่บางครั้งเวลาเราออกกำลังกายหรือตื่นเต้น แต่บางคนที่มีอาการเหงื่ออกเยอะผิดปกตินั้นมีอาการเหงื่อออกเยอะมากกว่าคนปกติถึง 5 เท่าต่อวัน (Pol-Rodriguez,2008)

เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเราแค่เหงื่อออกเท้าและมือ หรือ เรามีอาการ Hyperhidrosis?
มีหลายปัจจัยทั้งภายในและภายนอกที่ทำให้เราเหงื่อออกที่เท้าและมือหนึ่ง เช่น ความเครียด อากาศร้อน กิจวัตรประจำวัน เช่นออกกำลังกาย แต่ถ้าเรามีอาการเหงื่อออกเยอะเกินจนผิดปกตินั้นหมายความว่าคุณมีอาการ Hypershidrosis ซึ่งเป็นอาการเหงื่อออกโดยไม่ได้เกิดจากปัจจจัยที่กล่าวด้านบน

 

Hyperhidrosis แบ่งได้สองลำดับ

1. Primary Hypershidrosis
2. Secondary Hypershidrosis

1.Primary Hypershidrosis

Primary Hypershidrosis หรือเรียกว่า Hypershidrosis ลำดับเบื้องต้น คือ การที่ร่างกายเราขับเหงื่อออกมามากผิดปกติ อาจเกิดจากการทานยาบางชนิด หรือ โรคประจำตัวแต่อย่างไรก็ตามยังไม่มีวิจัยแน่ชัดว่าเกิดจากอะไรกันแน่ แต่บางวิจัยแนะว่าอาจจะเกิดจากกรรมพันธุ์ด้วยส่วนหนึ่ง

มาดูกันว่าสัญญาณของคนที่มีอาการ Primary Hypershidrosis เป็นอย่างไรกันบ้าง:

• คุณเหงื่อออกแค่บางส่วนของร่างกายเช่น หน้าผาก รักแร้ ฝ่ามือ และอุ้งเท้า
• ไม่มีอาการเหงื่ออออกขณะหลับ
• คุณรู้สึกว่าเหงื่อออกเยอะมาก อย่างน้อยอาทิตละครั้ง
• คุณรู้สึกว่าเป็นคนเหงื่อออกเยอะตั้งแต่เด็กจนกระทั่งวัยรุ่น
• การที่เหงื่อเราออกเยอะๆ อาจจะเป็นอาการแบบ Secondary หรือแบบบลำดับที่ 2 ก็เป็นได้ โดยสาเหตุนั้นเกิดจากผลข้างเคียงของการรับประทานยาบางชนิดและมีโรคประจำตัวเช่น เบาหวาน หรืออาการวัยทอง

2.Secondary Hypershidrosis 

มาดูกันว่าสัญญาณของคนที่มีอาการ Secondary Hypershidrosis หรืออาการเหงื่อออกเยอะผิดปกติลำดับที่ 2 เป็นอย่างไรกันบ้าง:

• คุณมีอาการเหงื่อออกในพื้นที่ส่วนมากของร่างกาย บางครั้งเหงื่ออกทั้งตัว
• เหงื่อออกขณะหลับ
• คุณเพิ่งมีอาการเหงื่อออกตอนมีอายุหรือในวัยผู้ใหญ่

การที่เหงื่ออออกเยอะผิดปกตินั้นมีผลต่อเราทั้งทางร่างกายและจิตใจอย่างไร

อาการมีการเหงื่อออกเยอะผิดปกตินั้นสามารถกระทบอารมณ์ของเรา และจนไปถึงหน้าที่การงานของเราได้เลยทีเดียว เช่น มีอาการมือสั่นเหงื่อออกตลอดเวลาอาจจะกระทบผลต่องานที่เราทำ ซึ่งอาจจะทำให้บุคคลนั้นเกิดความกังวลตลอดเวลา ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนัง Pol-Rodriguez กล่าวว่า การที่เหงื่อออกเยอะเกินจนผิดปกติ มีผลต่อสุขภาพจิตของเรา ทำให้เกิดโรคทางจิตอื่นๆ ตามมาเช่น โรคซึมเศร้า การแยกตัวออกจากสังคม การเสียความมั่นใจในตนเอง เป็นต้น (Pol-Rodriguez,2008) นอกจากนี้การที่เหงื่อไหลเยอะผิดปกติยังส่งผลกระทบต่อผิวหนังของเราเช่น อาการคัน ผิวหนัง ผิวหนังติดเชื้อ

อะไรบ้างที่เราต้องเจอ หากเราได้ไปวินิฉัยโรคกับแพทย์ผิวหนังเฉพาะทาง
หากคุณคิดว่าคุณมีปัญญาเหงื่ออเยอะผิดปกติ สิ่งที่ทำได้คือทำการนัดหมายกับแพทย์ผิวหนังเฉพาะทาง เราควรพบแพทย์หากมีอาการเหงื่อออกเยอะผิดปกติมานานกว่าหกเดือน และส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน ควรปรึกษาแพทย์

ส่วนใหญ่เราก็ควรแจ้งอาการของเราและยาที่เรารับประทานอยู่เป็นประจำ นอกจากนี้คุณหมออาจจะทำ lab test เพื่อเช็คปัจจัยภายนอกที่มาจากการทานยาที่อาจทำให้เราเหงื่ออกเยอะผิดปกติ เช่น ตรวจเช็คค่าน้ำตาลในร่างกาย สภาวะต่อมไทรอยโตแบบเป็นพิษหรือทำงานมากกเกินไป นอกจากนี้แพทย์อาจจะทำการทดสอบความเข้มของเหงื่อหรือภาษาอังกฤษเรียกกว่า “sweat test” นั้นเอง

วิดิโอเพิ่มเติมเกี่ยวกับ sweat test: https://www.facebook.com/STAGEFindTheRealU/videos/3370974752980924/

ข่าวดีก็คือ การรักษาอาการเหงื่อออกเยอะผิดปกติ นั้นมีทางเลือกการรักษามากมาย

มีหลายบทความหรือวิจัยของต่างประเทศ ได้กล่าวว่าการรักษาอาการเหงื่ออกเยอะผิดปกตินั้นสามารถทำได้หลายวิธี เช่น สารระงับเหงื่อที่เราเห็นตามท้องตลาดตัวอย่างเช่นโรออลบางตัวที่ช่วยเรื่องการระงับเหงื่อซึ่งมีขายทั่วท้องตลาด แบบผ้า ลูกกลิ้งหรือเป็นผงๆ แป้ง ซึ่งสามารถใช้ได้กับเท้า มือ แต่อย่างไรก็ตามเราควรอ่านฉลากให้แน่ชัดก่อนที่จะตัดสินใจใช้ เพราะอาจจะส่งผลเสียต่อผิวเราภายหลังได้

แต่หากเราใช้สารระงับเหงื่อแล้วยังไม่ได้ผล แพทย์แนะนำโรออลระงับเหงื่อที่มีส่วนผสมของ aluminum chloride hexahydrate, according to the Merck Manual สารชนิดนี้เหมาะกับการใช้ใต้รักแร้ มือ เท้าช่วงกลางคืน เพราะมันทำหน้าที่ยับยั้งต่อมเหงื่อ ยิ่งทาหลายครั้งต่อหนึ่งวันยิ่งมีประสิทธิภาพ ต่อมเหงื่อจะผลิตเหงื่อน้อยลง แต่อย่างไรก็ตามควรอยู่ในความควบคุมของแพทย์ มิฉะนั้นอาจจะเป็นอันตรายต่อผิวหนังเราได้ หากเกิดอาการแพ้

ในกรณีที่เราใช้ยาทาแล้วยังคงเหงื่อออกเยอะอยู่แพทย์จะให้ยามารับประทาน ทำการฉีดโบท๊อกซ์ หรือใช้เครื่อง ไออนโตโฟรีซีส ซึ่งคือการใช้ไฟฟ้าประจุอ่อนเป็นสื่อกลางในการบำบัดผิว เพื่อผลัดสารละลายเข้าผิวหนัง สารละลายเข้าผิวหนังจะช่วยยับยั้งการทำงานของต่อมเหงื่อที่ทำงานมากเกินไป แต่อย่างไรก็ตามวิธีเหล่านี้ขึ้นอยู่กับอาการของบุคคลที่วินิจฉัยโดยแพทย์เฉพาะทาง

วิธีแก้ไขเฉพาะหน้าเวลาเหงื่อออกเยอะ เวลาออกกำลังกาย

วิธีการแก้ไขเฉพาะหน้าเวลาเหงื่ออกกเยอะ โดยไม่ต้องปรึกษาแพทย์เนื่องจากไม่มีเวลา นั้นมีหลายวิธีซึ่งขึ้นอยู่กับประเภทของการกำลังกาย หรือกีฬาที่เราเล่นอยู่ เช่น กีฬากลางแจ้งเราสามารถใส่รองเท้าที่เหมาะกับเราได้เลยที่ใส่แล้วกระชับ และใส่ถุงเท้าที่สามารถซับเหงื่อระบายอากาศได้ดี

สำหรับคนที่ชอบออกกำลังกายในร่มหรือออกกำลังกายในบ้าน เช่น โยคะ พิลาทิส เต้นแอลโรบิค ต่อยมวยที่ต้องถอดรองเท้าตลอดเวลา เราแนะนำให้ใส่ถุงเท้ากันลื่นที่มียางซิลิโคนเหนียวติดกับพื้น ปัจจุบันมีหลายแบรด์ที่ทำถุงเท้ากันลื่นออกมาขาย พร้อมลวดลายที่น่ารัก สร้างสรรค์ มีตั้งแต่ราคาสูงไปถึงราคาที่จับต้องได้ แต่อย่างไรก็ตามส่วนมากนั้นทำมาจากผ้า cotton ที่รักษาค่อนข้างยาก เพราะซักไปเรื่อยๆ ถุงเท้าจะขาด ส่วนซิลิโคนที่เกาะพื้นจะหลุดออก แต่ถุงเท้าก็มีสไตล์อื่น ๆ ที่เป็นที่นิยมเช่นกัน เช่น ถุงเท้ากันลื่น ที่เนื้อผ้าทำจากผ้านีโอพรีน(neoprene)

ลักษณะผ้าจะกระชับและยืดหยุนสูงกว่า ผ้าคอตตอน (cotton) ลักษณะของผ้าเหมาะสำหรับการออกกำลังกายที่ต้องใช้การทรงตัวเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็น การเต้น โยคะ พิลาทิส หรือ การออกกำลังกายแบบบาร์ เพราะการออกกำลังกายเหล่านี้หากเหงื่อออกที่เท้าเยอะ เท้าลื่น อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุหรือล้มได้ ดังนั้นปลอดภัยไว้ก่อน

ดังที่กล่าวไปด้านบนทั้งหมดนี้เพื่อให้เรารู้สาเหตุและทางแก้เบื้องต้นกับอาการเหงื่อออกเยอะผิดปกติ ซึ่งอาการเหงื่อออกเยอะผิดปกติก็แบ่งได้สองประเภท หากคุณรู้สึกว่าเหงื่อออกเยอะผิดปกติมามากกว่า 6 เดือนทางเราแนะนำให้ปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง แต่ถ้าอยากแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าไปก่อน เวลาออกกำลังกายควรใส่ถุงเท้ากันลื่น

การที่เราเหงื่อเยอะเกิดขึ้นด้วยหลายปัจจัย สิ่งเป็นเรื่องธรรมดาทั่วไปที่ไม่ควรมองข้ามเพราะอาจจะเป็นสัญญาณที่ร่างกายกำลังจะพยายามบอกอะไรเรากับเราหรือปล่าว นอกจากนี้การที่เราเหงื่อออกเยอะอาจส่งผลต่อการดำรงชีวิตในหลายๆด้าน ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง ความมั่นใจ หรือ สุขอนามัยของเรา นอกจากนี้การที่เราเหงื่อออกเยอะผิดปกติยังส่งผลต่อเราในแง่เมื่อเราออกกำลังกาย อาจจะทำให้เกิดการลื่น หรืออุบัติเหตุอื่นๆ เช่น หกล้ม เกิดขึ้นได้ ในกรณีที่เราเล่นพิลาทิส จึงจำเป็นมากๆ ที่ควรที่จะใส่ถุงเท้าที่มีพื้นกันลื่น เพื่อการออกกำลังกายที่ปลอดภัย และลดอาการบาดเจ็บที่อาจจะเกิดขึ้นได้